Τί πρέπει να προσέξω όταν θέλω να ασφαλίσω το σπίτι μου;

Η Ελλάδα ανήκει κι αυτή στις χώρες που, ειδικά τα τελευταία χρόνια και λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου, έχει αυξημένα φαινόμενα από θεομηνίες. Όμως, έτσι κι αλλιώς, είναι μια από τις πιο σεισμογενείς χώρες της Ευρώπης.

Δυστυχώς μόνο το 15% των κατοικιών είναι ασφαλισμένες στη χώρα μας, με αποτέλεσμα, όποτε συμβαίνει μια καταστροφή, να υπάρχουν μεγάλα οικονομικά ζητήματα σε νοικοκυριά που υπέστησαν μερική ή ολική καταστροφή λόγω μιας φωτιάς ή μιας πλυμμήρας ή ενός σεισμού.

Το μεγαλύτερο ζήτημα κατά τη γνώμη μου είναι ότι, οι περισσότεροι άνθρωποι, δεν μπορούν να φανταστούν πόσο φθηνή μπορεί να είναι η ασφάλιση ενός σπιτιού και αυτό είναι δική μας ευθύνη — των επαγγελματιών του κλάδου — να ενημερώσουμε σωστά και εγκαίρως ότι, πχ με λιγότερα από €80/χρόνο μπορεί να ασφαλιστεί ένα σπίτι για όλες σχεδόν τις περιπτώσεις καταστροφής (πλην του σεισμού) και πάντως για τις περιπτώσεις που, κατά κανόνα, προκαλούν τις μεγαλύτερες ζημιές, δηλαδή η φωτιά και οι πλυμμήρες.

Αν, όμως, κάποιος θέλει να ασφαλίσει το σπίτι του, τί είναι αυτό που πρέπει να προσέξει;

1. Για ποιο κεφάλαιο πρέπει να ασφαλιστεί ένα σπίτι; Η σωστή ασφάλιση του σπιτιού είναι η αξία ανακατασκευής. Δηλαδή πόσο κοστίζει ένα σπίτι για να χτιστεί ξανά. Όχι αντικειμενική αξία, όχι εμπορική αξία, όχι οποιαδήποτε άλλη. Στην Ελλάδα, μια συνήθης κατασκευή ασφαλίζεται με αξία περίπου €1.000/τ.μ. Ένα σπίτι, δηλαδή, 100τ.μ. κοστίζει €100.000 για να χτιστεί με καινούρια υλικά. Αυτή είναι και η αξία που υπολογίζουμε, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλιστικών εταιριών, ασφαλίζουν σε αξία καινούριου, ανεξάρτητα πότε χτίστηκε το σπίτι για πρώτη φορά. Σε αυτή την αξία, το σωστό είναι να προσθέσουμε και περίπου 7% για τα θεμέλια που θα χρειαστούν σε περίπτωση ολικής καταστροφής και, αν είναι διαμέρισμα, ένα 5–6% για τους κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας. Έτσι, τελικά ένα σπίτι κανονικής κατασκευής 100τ.μ. θα ασφαλιστεί για κεφάλαιο €113.000 και είναι πλήρως ασφαλισμένο. Αν η κατασκευή είναι πολυτελής, η αξία του σπιτιού ανά τ.μ. ανεβαίνει και μπορεί να φτάσει και τα €1.500/τ.μ.
2. Ασφαλίζεται διαφορετικά το κτίριο από το περιεχόμενο (έπιπλα κλπ); Ναι. Το κεφάλαιο που εξηγήσαμε πριν αφορά το κτίριο. Το περιεχόμενο ποικίλει αναλόγως την αξία της οικοσκευής. Κάποιες ασφαλιστικές ετιαρίες έχουν κάτω όρια στην αξία του περιεχομένου της κατοικίας (π.χ. έχουν ελάχιστο κεφάλαιο €200/τ.μ), αλλά κατά κανόνα αποδέχονται τη δήλωση του πελάτη. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το κεφάλαιο του περιεχομένου είναι ξεχωριστό από αυτό του κτιρίου.
3. Πόσο κάνει; Είπαμε και στην αρχή ότι γενικά η ασφάλιση κατοικίας είναι πολύ οικονομική. Ένα συμβόλαιο που καλύπτει μόνο τη φωτιά, σε παράδειγμα σπιτιού 100τ.μ., ξεκινάει από περίπου €40/έτος! Δηλαδή, στη φωτιά που έγινε στο Μάτι το 2018 με τις φοβερές εικόνες που θυμόμαστε όλοι, όποιος είχε σπίτι 100τμ, αν έδινε €40/χρόνο, την επόμενη μέρα θα μπορούσε να το ξαναφτιάξει, όπως ακριβώς ήταν πριν τη φωτιά. Όσο οι καλύψεις αυξάνονται, τόσο ανεβαίνει και η τιμή. Όμως, ακόμα και ένα συμβόλαιο που καλύπτει όλους ανεξαιρέτως τους κινδύνους, δεν ξεπερνάει τα €240/χρόνο, δηλαδή τα €20/μήνα!
4. Αν είναι ενυπόθηκο, είμαι υποχρεωμένος να το έχω ασφαλισμένο στην εταιρία που θα μου υποδείξει η τράπεζα; Όχι. Το σπίτι πρέπει να είναι ασφαλισμένο, είναι υποχρεωτικό βάσει της σύναψης του δανείου, αλλά δεν υπάρχει περιορισμός για την ασφαλιστική εταιρία. Μπορεί ο δανειολήπτης να το ασφαλίσει σε όποια εταιρία θέλει, αρκεί οι καλύψεις του συμβολαίου να είναι σύμφωνες με αυτές που θέλει η τράπεζα. Αυτή τη στιγμή στην ασφαλιστική αγορά υπάρχουν συμβόλαια κατοικιών για ενυπόθηκα δάνεια που ξεκινούν από €1/τ.μ. Αν οι καλύψεις του συμβολαίου αυτού εξυπηρετούν τη σύμβαση του δανείου και την επιθυμία του ιδιοκτήτη του σπιτιού, μπορεί να προχωρήσει στην ασφάλισή του.
5. Τί καλύπτεται; Σε όλα ανεξαιρέτως τα συμβόλαια κατοικιών καλύπτεται η φωτιά. Από εκεί και πέρα, αναλόγως το πακέτο των καλύψεων που έχει επιλέξει ο πελάτης, οι καλύψεις αυξάνονται. Υπάρχουν συμβόλαια με κατονομαζόμενες καλύψεις τα οποία καλύπτουν τους κινδύνους που αναγράφουν και κανέναν άλλον, υπάρχουν και συμβόλαια “κατά παντός κινδύνου” που καλύπτουν αυτό που λέει, δηλαδή όλους ανεξαιρέτως τους κινδύνους. Ενδεικτικά κάποιες καλύψεις είναι: Πλυμμήρα, Θύελλα, Καταιγίδα, Βραχυκύκλωμα, Κλοπή, Θραύση Σωληνώσεων, Σεισμός κ.ά.
6. Τί πρέπει να προσέξω στους όρους; Όπως σε όλα τα συμβόλαια της αγοράς, όλων των κλάδων ασφάλισης, το σημαντικότερο δεν είναι τί κάνει ένα συμβόλαιο, αλλά τί δεν κάνει. Συνεπώς πρέπει πάντα ο ασφαλισμένοςνα δίνει βάση στις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες θα κληθεί ο ίδιο να πληρώσει για μέρος ή όλη τη ζημιά. Στα συμβόλαια πυρός, πολλές φορές υπάρχουν “Απαλλαγές”. Οι απαλλαγές είναι το μέρος της ζημιάς που βαρύνει τον ασφαλισμένο και πάνω από το οποίο αποζημιώνει η ασφαλιστική εταιρία. Π.χ. Αν υπάρχει απαλλαγή στην πλυμμήρα €500, σε μια ζημιά €10.000, η ασφαλιστική εταιρία θα πληρώσει €9.500 και τα €500 βαραίνουν τον ασφαλισμένο. Οι απαλλαγές “βοηθούν” να μειωθεί η τιμή του συμβολαίου, αλλά και να λειτουργεί ο πελάτης σαν να μην είναι ασφαλισμένος. Να προσέχει, δηλαδή, το σπίτι του σαν να μην ήταν ασφαλισμένο. Υπάρχουν, όμως, συμβόλαια στην αγορά τα οποία δεν έχουν απαλλαγές. Είναι και αυτό, κατά τη γνώμη μου, μέρος της ευθύνης του ασφαλιστικού συμβούλου να τονίσει στον πελάτη του, για να μη βρεθεί προ εκπλήξεως σε περίπτωση ζημιάς.

Αυτά είναι τα βασικότερα σημεία που πρέπει να προσέξει κανείς όταν θέλει να ασφαλίσει το σπίτι του. Κλείνοντας θέλω να θέσω ένα ερώτημα που νομίζω πρέπει να το σκεφτούμε όλοι: Με 36 Θεομηνίες σε 27 χρόνια, τί άλλο περιμένουμε για να ασφαλιστούμε;